Zabytki w Pieninach

Najstarsza wieś na Podhalu – Ludźmierz, to niewielka miejscowość  położona na południe od Nowego Targu, jest dzisiaj centrum życia religijnego Podhala i jednym z najważniejszych ośrodków kultu Maryjnego w Polsce.

Ludźmierz – położenie, dojazd

Wieś Ludźmierz leży na lewym brzegu Czarnego Dunajca w Kotlinie Nowotarskiej tuż za rogatkami stolicy Podhala – miasta Nowy Targ (2 km w kierunku południowo-zachodnim).

Ze Sromowiec Niżnych należy jechać trasą 969 do Nowego Targu, a następnie drogą 967 do Ludźmierza. Odległość Sromowce Niżne – Ludźmierz wynosi 42 km i można ją pokonać w optymalnym czasie 54 minut.

Można ze Sromowiec Niżnych jechać inną trasą przez Szaflary (miejscowość ze słynnym kompleksem basenów termalnych). Malownicza krajobrazowo trasa liczy 45 km (czas przejazdu ok.59 minut) i wiedzie przez Sromowce Wyżne, Niedzicę, Łapsze Niżne i Wyżne, Trybsz, Gronków do Szaflar, skąd prowadzi droga nr 47 kierunek na Nowy Targ ( w Szaflarach skręt w prawo w ulicę Zakopiańską). Po przejechaniu 1920 m skręt w lewo w ulicę Kolejową. Po odcinku 3,9 km jest Ludźmierz; tu ostro skręcić w Lewo w ulicę Nowotarską (droga 957), a po 580 m znów ostro w prawo w ulicę Jana Pawła II. To  tutaj po przejechaniu mostu zobaczymy bazylikę ludźmierską.

Z Krakowa należy jechać trasą 7 na południe w kierunku na Mogilany i dalej Myślenice. Za Myślenicami droga przechodzi w trasę szybkiego ruchu S7. We wsi Zabornia na rozjeździe wybieramy kierunek na trasę 47  - Chabówkę i Kikuszową. W Kikuszowej przed mostem skręt w prawo; po minięciu Rynku przejazd przez most i jazda na południe na Lasek i dalej do Ludźmierza. Trasę liczącą około 88 km osobówką pokonamy w 1 godz. 20 min.

Z centrum Nowego Targu należy kierować się na Czarny Dunajec. Tuż za granicą miasta zaczyna się Ludźmierz. Na pierwszym skrzyżowaniu trzeba skręcić w prawo i jechać prosto około 1000 m. Po przejechaniu mostu po prawej stronie drogi zobaczymy sanktuarium.

Droga ze Szczawnicy liczy około 44 km, a na jej przejechanie potrzebna jest prawie godzina. Ze Szczawnicy kierować się trzeba na zachód trasą 969 do Nowego Targu (po drodze miniemy Krościenko nad Dunajcem i Maniowy). Z Nowego Targu zjazd na trasę 957 i dalej jak w opisie powyżej.

Dla osób podróżujących transportem publicznym porada praktyczna: z Nowego Targu z dworca PKS do Ludźmierza dostać się można autobusami podmiejskimi – linia 2 oraz 7.

Sanktuarium Matki Boskiej Królowej Podhala znajdziemy wpisując do nawigacji adres: ul. Jana Pawła 124, 34-471 Ludźmierz.

Przy świątyni znajduje się bardzo duży parking. Może tu jednocześnie parkować wiele aut, w tym autokarów. Na parkingu jest toaleta. Za postój nie są pobierane opłaty!

Bazylika Ludźmierz – dostępność, godziny otwarcia

Sanktuarium Matki Boskiej Królowej Podhala jest świątynią katolicką normalnie funkcjonującą przez okrągły rok. Większość nabożeństw – a jest ich dziennie nawet 11, większość mszy – 8, odprawiają o pełnych godzinach kapłani przybywający do Ludźmierza z grupami pielgrzymów. Aby móc odprawić taką mszę wcześniej należy to zgłosić do sióstr Urszulanek urzędujących w Domu Pielgrzyma – tel. 18 26 555 77 w.15. Oczywiście nie są to nabożeństwa zamknięte – każdy obecny w sanktuarium może w nich uczestniczyć.

Kilka razy w roku w Ludźmierzu jest bardziej tłoczno, niż zazwyczaj. To dni odpustowe, a jest ich 11. Najważniejszy, największy odpust odbywa się 15 sierpnia w dniu Matki Boskiej Zielnej. Kto wówczas przybędzie do Ludźmierza ma szansę uczestniczyć w wielkim wydarzeniu religijnym - mszy odprawianej przy ołtarzu polowym.

W każdym dniu kościół jest otwarty od 6.30 do 19.00 (zimą do 18.00).

Za wstęp nie pobiera się opłat. Opiekunowie bazyliki proszę o datki dobrowolne, które przeznaczane są na utrzymanie kościoła i całej infrastruktury dla pielgrzymów.

Bazylika w Ludźmierzu – historia kościoła

Wieś Ludźmierz lokowano na prawie magdeburskim w roku 1333, ale już wcześniej istniała tu wieś posiadająca własny kościół, na lokalizację którego wojewodzie krakowskiemu dał zgodę biskup Wisław w 1234 roku. W tym czasie wieś była, podobnie jak spora część regionu, w posiadaniu braci Cystersów.

Około roku 1400 powstała figura przedstawiająca Matkę Boską Królową Podhala. Kult maryjny rozwijał się szybko i mały kościół nie mógł pomieścić wyznawców i pielgrzymów. Stąd decyzja o budowie sanktuarium.

W roku 1963 podczas sumy odpustowej odprawianej 15 sierpnia przez kardynała Stefana Wyszyńskiego doszło do wydarzenia, które przez wielu uznano za proroctwo. Obecny na uroczystościach biskup Karol Wojtyła chwycił w locie spadające na ziemie berło Matki Boskiej, które oderwało się od figury. Wiele lat później Wojtyła jako papież Jan Paweł II 7 czerwca 1997 roku odmówił różaniec w Ogrodzie Różańcowym przy świątyni. Wydarzenie przepowiadające przyszłość Karola Wojtyły zostało zarejestrowane na taśmie filmowej (jest fragmentem filmu „Świadectwo”).

Przy sanktuarium, które w roku 2001 podniesiono do godności bazyliki działa Dom Pielgrzyma, organizuje się spotkania modlitewne, konferencje, szkolenia, pobyty grup pielgrzymkowych.

Dla turystów i pielgrzymów odwiedzających sanktuarium urządzono bogate zaplecze sanitarne; można zarezerwować nocleg; w sklepie z pamiątkami można kupić przedmioty związane z kultem Maryjnym lub pamiątki z pobytu na Podhalu.

Ludźmierz  i okolice - inne atrakcje

Będąc w Ludźmierzu warto odwiedzić filię Muzeum Tatrzańskiego – Dwór Tetmajerów w Łopusznej. Jest to doskonale zachowany i utrzymany typowy dla Polski budynek dworski. W muzeum można zobaczyć ekspozycje związane z życiem w dworze wiejskim oraz wystawę poświęconą rodzinie Tetmajerów, głównie wybitnemu poecie Kazimierzowi.

W drodze powrotnej do Sromowiec lub Szczawnicy można zajechać do Szaflar i skorzystać z kąpieli leczniczych lub rekreacyjnych w miejscowym kompleksie termalnym Gorący Potok. Wewnętrzne i zewnętrzne baseny czynne cały rok zachęcają do ciepłych kąpieli. Ponadto można skorzystać z saunarium i strefy SPA. Dla dzieci jest wiele atrakcji w basenach przeznaczonych właśnie dla najmłodszych oraz na dobrze wyposażonych placach zabaw.