Kiedyś strzegł doliny Dunajca z wysokości 95 metrów - dzisiaj zamek czorsztyński znajduje się około 50 metrów nad lustrem wody Zbiornika Czorsztyńskiego. Kiedyś potężny i ważny, dzisiaj nieco zapomniany, a nawet pomijany przez tych, którzy zachwycają się znajdującym się po drugiej stronie jeziora zamkiem niedzickim. Wprawdzie prowadzona na zamku rekonstrukcja jeszcze się nie zakończyła, ale mimo trwających prac warto przyjechać na czorsztyński zamek i poznać jego bogatą, nieco tajemniczą historię.

Zamek w Czorsztynie – adres

Czorsztyński zamek znajduje się w miejscowości Czorsztyn, ul. Zamkowa, nad brzegiem zalewu Czorsztyńskiego.

34-400 Czorsztyn

Zamek w Czorsztynie – parking

W okolicach zamku znajduje się parking płatny w okresie 1 maja – 30 września. Wysokość opłaty zależna jest od czasu postoju oraz od rodzaju pojazdu. Zwiedzający zamek w Czorsztynie mogą skorzystać z ulgi promocyjnej – wykupując bilet do ruin mają prawo do bezpłatnego parkowania przez 90 minut. Po upływie tego czasu opłata za godzinę postoju dla samochodu osobowego wynosi 5 PLN.

Zamek w Czorsztynie – cennik wejścia na zamek

Wejście na zamek w Czorsztynie odbywa się na podstawie biletów. Do końca marca 2020 roku ich cena wynosi: normalny 6 złotych, ulgowy 3. Od dnia 1 kwietnia nastąpi zmiana ceny biletu normalnego na 7 złotych; bilet ulgowy pozostaje w niezmienionej wysokości.

Rejsy po jeziorze - cennik

Będąc u podnóża zamku w Czorsztynie warto pomyśleć o przeprawie na drugą stronę jeziora do Niedzicy. Umożliwiają to statki spacerowe „Halny” i „Dunajec” obsługujące trasę między dwoma zamkami – każdy z nich na pokład zabiera 100 osób. Bilet w jedną stronę kosztuje 7 zł normalny i 6 zł ulgowy; bilet w dwie strony ma podwójną wartość. Większy od dwóch wymienionych statek „Harnaś” może zabrać jednorazowo 130 pasażerów. Rejs „Harnasiem” jest dłuższy i kosztuje 17 lub 14 złotych.

Od przystani w Czorsztynie do Niedzicy można również dostać się gondolą. To wygodna i niedroga forma podróżowania po jeziorze w towarzystwie około siedemdziesięciu pasażerów. Obecnie między zamkami oraz wokół jeziora kursuje sześć gondoli zwanych „Czorsztyniankami”. Rejs między zamkami kosztuje w jedną stronę dla dorosłych 8 zł a dla dzieci (do 10 roku życia) 7 zł. Rejs spacerowy dookoła Zbiornika Czorsztyńskiego to wydatek 20 PLN dla dorosłego oraz 16 dla dzieci do 10 roku życia. Dzieci w wieku 0-3 podróżują bezpłatnie. Grupy zorganizowane mogą negocjować ceny.

Na gondole można zabierać rowery oraz zwierzęta.

Zamek w Czorsztynie – zarys historyczny

Początki zamku w Czorsztynie owiane są tajemnicą. Może nie są to informacje tajne, ale zwyczajnie brakuje ich w wiarygodnych źródłach. Wprawdzie o istnieniu w tym miejscu zamku obronnego należącego do bogobojnego krzyżowca Jana Wydżgi w swoich kronikach wspomniał Jan Długosz, ale ani źródła równoległe, czyli pochodzące z tej samej epoki, ani odkrycia archeologów badających ruiny zamku nie potwierdziły tej tezy.

Pierwsza pisana informacja w wiarygodnym źródle pojawiła się pod datą 1320, gdy ziemia sądecka była własnością księżnej Kingi, żony Bolesława Wstydliwego. Zamek w Czorsztynie nosił wówczas nazwę Wronin i strzegł skutecznie bezpieczeństwa szlaków handlowych wiodących z północy na południe Europy.

Wzmocnienie znaczenia dla obronności kraju budowla zawdzięcza przebudowie dokonanej w czasach Kazimierza Wielkiego. Zamek Czorsztyn był bardzo ważnym punktem strategicznym na skrzyżowaniu dróg handlowych oraz bliskich granic z Czechami i Węgrami.

Kolejne wieki i kolejni właściciele, to zmiany architektoniczne polegające na dodawaniu kolejnych elementów obronnych.

W XVII wieku zamek Czorsztyn nie uniknął skutków powstania chłopskiego pod wodzą Aleksandra Kostki – Napierskiego. Wódz powstania zdołał opanować zamek, a następnie stoczył o niego bój z wojskami biskupa Gembickiego. Napierski został pojmany i podczas publicznej egzekucji w Krakowie 18 lipca 1651 roku okrutnie ukarany nabiciem na pal.

Wiek kolejny, to czasy upadku pod rządami Sasów – nie tylko Rzeczpospolita traciła na wartości i sile, ale jej południowe warownie także.

Zamek Czorsztyn niszczał, trawiły go pożary. Po okresie władania nim przez rodzinę Drohojowskich (1819-1945) zamek popadł w ruinę i zapomnienie.

W latach pięćdziesiątych historycy i archeologowie rozpoczęli prace inwentaryzacyjne na terenie zabytku. Rozpoczęła się rekonstrukcja zamku Czorsztyn. Ruiny udostępniono zwiedzającym w roku 1996. Obecnie rekonstrukcja trwa nada, ale trudno przewidzieć jaj skalę oraz termin zakończenia. Być może wkrótce po obu stronach Jeziora Czorsztyńskiego naprzeciw siebie staną dwa równe siłą i potęgą zamki – Czorsztyn i Niedzica.

Jak wygląda zwiedzanie zamku Czorsztyn?

Zamek Czorsztyn choć jest budowlą -  warowną wzniesioną przez człowieka i tym samym stanowi obiekt zaliczany do dziedzictwa kulturowego, jako część Narodowego Parku Pienińskiego bardziej przypomina atrakcję przyrodniczą choćby ze względu na endemity z królestwa flory. Idąc ścieżkami do zamku Czorsztyn lub poruszając się wśród ruin można spotkać okazy gatunku pszonaka pienińskiego. Ten niepozorny żółty kwiatek występuje tylko na kilku stanowiskach w Pieninach. Nie dziwi również nikogo widok unoszących się nad pszonakiem motyli z równie rzadkiego gatunku niepylak apollo.

Dla zainteresowanych architekturą wojenną poleca się zwiedzanie ruin zamku średniego i górnego wraz z basztą. Z baszty oraz tarasów na zamku górnym można podziwiać panoramę sporej połaci Małopolski: Pienin, Tatr, Gorców, Podhala, Beskidu Sądeckiego i oczywiście Jeziora Czorsztyńskiego z zamkiem w Niedzicy i zaporą przy elektrowni.

Na zamku Czorsztyn jest ekspozycja poświęcona historii tego obiektu oraz wystawa reprodukcji kart pocztowych ze zbiorów Pienińskiego Parku.